header7
 

 20200828 Lensemble CorrespondancesFOM 2020

Festival Oude Muziek Utrecht 2020: openingsconcert - Livestream vanuit Saintes (Frankrijk). Ensemble Correspondances o.l.v. Sébastien Doucé met muziek van Dieterich Buxtehude


'Elk nadeel heb zijn voordeel’ – om het even of die uitspraak nu van Cruyff of van Van Hanegem is –: hij is in ieder geval van toepassing op het openingsconcert van het Festival Oude Muziek Utrecht van dit jaar. Niet in TivoliVredenburg, maar door de reisbeperkingen en quarantainemaatregelen vanwege de coronacrisis als livestream vanuit de abdij van Saintes (Frankrijk). Inclusief aanloopproblemen en haperingen, maar: wát een concert!
Het nadeel is natuurlijk dat je er niet bij kunt zijn, het voordeel dat mensen die er nog niet bij dórsten te zijn en vele anderen die er om andere redenen niet bij kónden zijn, nu ook in de gelegenheid waren het concert te volgen. De stream blijft nog enige tijd beschikbaar.

De uitvoerenden waren in ieder geval dezelfde als gepland: het fameuze Ensemble Corresponcances onder leiding van Sébastien Daucé. Een ensemble dat in 2008 ontstond rond Daucé en enkele medestudenten aan het Conservatorium van Lyon. Hun doel is ‘de emotie en expressie van minder bekend of ten onrechte vergeten repertoire bloot te leggen’.
Tijdens het openingsconcert was dat werk van Dieterich Buxtehude (1637-1707). Niet zozeer vergeten, maar wel muziek die je vaker zou willen horen. En dan integraal, want waarom liet men twee verzen van het Klaglied vallen? Het smaakte zo naar meer …

Het concert begon met een ander stuk, gespeeld door twee leden van het ensemble, Mathilde Vialle (viola da gamba) en Étienne Floutier (violone): het inmiddels al wijd en zijd bekende Thin Air van Calliope Tsoupaki, momenteel onze Componist des Vaderlands. Een speciaal geschreven solocompositie (!) voor welk willekeurig instrument ook, waarmee Europese festivals zich verbonden weten met mensen die op welke manier dan ook zijn geraakt door Covid-19.
De keuze van de instrumenten was Tsoupaki’s muziek best eigen, want ze heeft wel meer voor barokinstrumenten gecomponeerd, getuige bijvoorbeeld Vita Nova, een kameropera voor solostem, barokviool, viola da gamba en klavecimbel. En die keuze was ook nog eens raak, gezien de context van het programma. De viola da gamba (en violone) deden namelijk ook qua sfeer denken aan de Trauercantates van Buxtehude, Bach en Telemann waarin het instrument een hoofdrol speelt.

Thin Air werd gevolgd door een haast symmetrisch opgezet Buxtehudeprogramma. Eerst vijf cantates uit diens Membra Jesu Nostri, na een korte pauze twee cantates (Mit Fried und Freud ich fahr dahin en Muss der Tod denn auch entbinden, het zogeheten Klaglied) en tot slot de laatste twee cantates uit de zevendelige  Membra Jesu Nostri.
In deze cyclus bezingt Buxtehude lichaamsdelen van Jezus: voeten, knieën, handen, zijde, borst, hart en gezicht. De twee cantates die het hart van het programma vormden, gaan over de dood van ons mensenkinderen. De delen uit Membra omarmden zo als het ware de twee cantates. Het gevolg van het uit elkaar gooien hiervan was ook nog eens dat de avond in een stralend slot, en niet zwaarmoedig, eindigde.

Dat het ensemble als program heeft emotie en expressie bloot te leggen, was eerst niet eens zo duidelijk hoorbaar. Je moest als luisteraar met andere woorden eerst even je antenne richten op de subtiele manier waarop zij dit naar voren brachten. Dan hoorde je in zowel de koor- als de ensemblepartijen subtiele wrijvingen tussen samenklanken die indruk maakten. Dan viel op hoe mooi Daucé de wisselingen van stemming binnen de cantates, en bijvoorbeeld hoe hij de vierde cantate uit Membra, over de zijde van Jezus’ lichaam, naar het slot toe al even subtiel en vol ingetogen emoties opbouwde.

Geheel vanuit de tekst gedacht was ook het al eerder genoemde Klaglied, een solocantate die werd gezongen door de mezzosopraan Lucile Richardot. Niets ten nadele van de andere stukken van Buxtehude, was dit voor mij het hoogtepunt van de avond. De cantate werd gezongen door de mezzosopraan Lucile Richardot, die – net als bijvoorbeeld Nathalie Stutzmann – een enorm register beheerst, van hoog tot extreem laag voor een mezzo. Maar het was vooral de intensiteit van haar stem die raakte. Ook versieringen bracht ze aan op een manier die de tekst extra ondersteunden, zoals op het woord ‘Eitelkeiten’. ‘Hier ist unser Leid-Gesänge’ zong ze op een gegeven moment. En dat klopte helemaal. Ik was tot tranen toe ontroerd.

 
Geschreven door: Els van Swol 
Gezien op: 28 augustus 2020
Foto ontleend aan de website van Ensemble Correspondances





 



vandaag 78

gisteren 139

deze week 859

afgelopen maand 9002

tot nu toe 316430

Kubik-Rubik Joomla! Extensions


Hier adverteren? Bij afname van een recensie: 1e maand gratis!

daarna € 17,49 per maand 


museumaalten-add
singingvoices-add
Berts Music productions