UTRECHT, TivoliVredenburg, vrijdagavond. Concert ihkv Festival Oude Muziek Utrecht 2022 door Gli Angeli Genève, o.l.v. Stephan Macleod. Programma: Die Israeliten in der Wüste van C.Ph.E. Bach
Er drongen zich twee paralellen op bij het beluisteren van de muziek van Carl Philipp Emanuel Bach: de huidige droogte en een meezingende dirigent. Toegegeven: de droogte die Bach verklankt had staat in geen verhouding tot de regenloze periode die we nu doormaken, maar toch. De andere parallel was wel opmerkelijk: zondag hoorde ik dirigent Reinoud van Mechelen tevens als zanger, Stephan Macleod deed vrijdagavond hetzelfde “kunstje”.
De juiste sfeer werd gelijk al neergezet: om de wanhoop en uitzichtloosheid van de Israëliërs in de woestijn te illustreren, speelde het orkest heel ingetogen, als begeleider van het Chor der Israeliten. Pas later zouden de blazers toegevoegd worden, we hoorden eerst ‘slechts’ (staande) strijkers en klavecimbel. De beide sopranen, Marie Lys en Zoë Brookshaw, zongen afwisselend menige fraai verklankte aria, meestal solo, maar minstens dubbel zo mooi was het duet, Umsonst sind unsre Zähren.
Over de tenor Valerio Contaldo was ik iets minder te spreken. Ik vond zijn stemgeluid ietwat scherp en kelig overkomen. Macleod had aanvankelijk zijn handen vrij om te dirigeren, maar hij moest ook nog als bas aan de bak, als Mozes. Hij liet een indrukwekkend stevige, diepe basstem horen in o.a. de aria Gott, Gott, Gott, sieh dein Volk, het meest dramatische moment van dit oratorium. Het volk weet dan absoluut geen uitweg meer en de prachtige begeleiding van de fagot (hier bespeeld door Carles Cristobal) maakt de sfeer nog wanhopiger.
Gelukkig is de redding nabij, want… het begint te regenen! Vlak voor aanvang van deel twee, met een korte stempauze, jubelt koor en orkest O Wunder! O Wunder!
In het tweede deel van het oratorium horen we Macleod nog een keer in actie met het koor in de aria Gott Israels, empfange im jachzenden Gesange. Even later horen we het complete orkest (tutti) spelen en dan is de vreugde compleet, na de poel van ellende. Het schrille contrast wordt nog even verklankt in het recitatief Wie nah war uns der Tod! und, o! wie wunderbar, maar verder is het tweede deel stukken optimistischer dan deel 1. Het ‘eind goed-al goed’ wordt verklankt is het koor Lass dein Wort, das uns erschallt: een 18e eeuwse Happy ending.
Geschreven door: Koen Edeling
Foto's van: Foppe Schut
Gezien op: 2 september 2022
